Ký ức - sứ mệnh như những “thước phim” được ghép nối từ những “mảnh vụn” của quá khứ, từ lịch sử khai sinh tòa nhà Bảo tàng cổ kính với bộ sưu tập hiện vật đầu tiên mà nó sở hữu từ cuộc lạc quyên của những người “hiếu cổ” cho đến hành trình gian nan để định danh cho Bảo tàng một cái tên và trao gửi cho nó một sứ mệnh cao quý: bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Ký ức - chuyển giao, đổi mới là quá trình tiếp tục xây dựng, định hình, thay đổi từ hình thức đến nội dung trong nhiều hoạt động: sưu tầm, trưng bày, giáo dục, truyền thông, kiểm kê, bảo quản với tâm lực của các thế hệ công chức, viên chức để góp phần đưa Bảo tàng trở thành một điểm đến di sản văn hóa không thể thiếu của cư dân Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh cũng như công chúng trong và ngoài nước.
Gần 250 tư liệu, hiện vật được giới thiệu đến công chúng trong chuyên đề này là một phần rất nhỏ “gia tài” quý giá mà Bảo tàng “hữu duyên” trong hành trình thực hiện sứ mệnh cao quý của mình; là tâm huyết được gửi gắm của cả một đời người hay một dòng tộc cùng những câu chuyện xoay quanh các hiện vật, sưu tập để có thể thấy ở đâu đó những lát cắt lịch sử đầy biến động của vùng đất Sài Gòn - Gia Định cũng như những thăng trầm trong lịch sử dân tộc. Đây chính là những minh chứng đầy sức thuyết phục đối với cộng đồng về một tương lai tốt đẹp sẽ được xây dựng từ các giá trị truyền thống.